Nấm da đầu (tên khoa học: Tinea Capitis) là một dạng bệnh lý da liễu thường gặp, do các loại vi nấm tấn công vào da đầu và nang tóc. Khi da đầu bị nhiễm nấm, cấu trúc da và tóc bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến rụng tóc thành mảng, gàu dày, ngứa ngáy và viêm đỏ. Nếu không được điều trị sớm, nấm da đầu có thể gây tổn thương nang tóc, để lại sẹo và nguy cơ hói vĩnh viễn.
Bệnh thường gặp ở trẻ em, nhưng người lớn cũng không tránh khỏi, đặc biệt khi da đầu yếu, sức đề kháng kém hoặc thường xuyên tiếp xúc môi trường ẩm ướt, nhiều vi khuẩn.
1. Nguyên nhân
Theo các tài liệu y học và Đông y, nấm da đầu hình thành chủ yếu do:
-
Vệ sinh da đầu kém: Da đầu tiết nhiều mồ hôi, dầu nhờn, không được làm sạch kỹ.
-
Dùng chung đồ cá nhân: Mũ, lược, khăn tắm… dễ lây nhiễm nấm.
-
Sức đề kháng yếu: Người có hệ miễn dịch suy giảm, trẻ nhỏ, phụ nữ sau sinh dễ mắc bệnh.
-
Ảnh hưởng môi trường: Khí hậu nóng ẩm, môi trường nhiều vi khuẩn, nấm mốc.
-
Nội tiết mất cân bằng, gan thận suy yếu: Da đầu trở nên nhạy cảm, dễ bị vi khuẩn và nấm tấn công.
2. Phân biệt các tình trạng thường gặp
Dựa trên đặc điểm lâm sàng, nấm da đầu có thể chia thành các dạng sau:
2.1. Nấm da đầu thể mảng (Tinea capitis mảng xám)
-
Dấu hiệu: Xuất hiện từng mảng da đầu bong vảy xám trắng, tóc trên vùng này gãy sát gốc, trông như “chấm đen” lỗ chỗ.
-
Nguyên nhân: Chủ yếu do nấm Microsporum canis.
-
Hậu quả: Rụng tóc thành mảng, lan rộng nếu không được điều trị.
2.2. Nấm da đầu thể viêm mủ (Kerion)
-
Dấu hiệu: Da đầu sưng đỏ, nổi mủ, chảy dịch vàng, đau nhức, có mùi hôi.
-
Nguyên nhân: Nấm Trichophyton xâm nhập sâu vào nang tóc.
-
Hậu quả: Tổn thương nặng, để lại sẹo, nang tóc bị phá hủy dẫn đến hói vĩnh viễn.
2.3. Nấm da đầu thể chấm đen
-
Dấu hiệu: Tóc gãy sát da đầu để lại những chấm đen li ti, kèm ngứa dữ dội.
-
Nguyên nhân: Do nấm Trichophyton tonsurans.
-
Hậu quả: Tóc yếu, khó mọc lại, gây rụng tóc lan tỏa.
2.4. Nấm da đầu do vảy da (Seborrheic-like Tinea capitis)
-
Dấu hiệu: Tương tự viêm da tiết bã, da đầu nhiều gàu, vảy dính, ngứa và rụng tóc.
-
Nguyên nhân: Nấm Malassezia phát triển mạnh trong môi trường da đầu nhờn.
-
Hậu quả: Dễ nhầm với gàu thông thường nên thường bị bỏ qua, kéo dài thành mãn tính.
3. Phân biệt nấm da đầu với các bệnh da đầu khác
Nhiều người dễ nhầm lẫn nấm da đầu với gàu, viêm da tiết bã hay viêm da đầu dị ứng. Điểm khác biệt quan trọng:
-
Gây rụng tóc thành mảng, trong khi gàu chỉ gây bong vảy mà không rụng tóc nhiều.
-
Có thể gây mụn mủ, viêm, chảy dịch, còn viêm da tiết bã thường chỉ có gàu nhờn và ngứa.
-
Khi soi da đầu bằng thiết bị chuyên dụng, vùng nhiễm nấm thường thấy nang tóc bị bít tắc, viêm đỏ và có dấu hiệu nhiễm khuẩn.
4. Cách phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh lý
Để kiểm soát và ngăn ngừa tình trạng bệnh lý này tái phát, cần kết hợp các biện pháp:
-
Giữ vệ sinh da đầu sạch sẽ, tránh để da đầu ẩm ướt lâu.
-
Không dùng chung đồ cá nhân như mũ, lược, khăn.
-
Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, tăng cường sức đề kháng.
-
Sử dụng thảo dược thiên nhiên (hà thủ ô, gừng, trà xanh,…) giúp kháng viêm, thanh nhiệt và phục hồi nang tóc.
-
Liệu trình soi da đầu – làm sạch – trị liệu bằng công nghệ cao tại Sợi Thanh Xuân giúp phát hiện chính xác nguyên nhân và chăm sóc toàn diện, hạn chế biến chứng hói đầu.
5. Kết luận
Nấm da đầu là bệnh lý nguy hiểm hơn nhiều so với gàu thông thường, có thể dẫn đến hói vĩnh viễn nếu không điều trị đúng cách. Việc phân biệt các thể nấm da đầu giúp lựa chọn liệu trình điều trị phù hợp, bảo vệ nang tóc và phục hồi mái tóc chắc khỏe.
